“Oczami umysłu” Wpływ zaindukowanych emocji na elektrofizjologiczne korelaty przetwarzania wskazówek twarzowych w zadaniu uwagowym

Społeczny charakter otoczenia człowieka sprawia, że dla właściwej komunikacji wymagane są informacje dotyczące stanów mentalnych i intencji innych osób. Spośród wielu niewerbalnych środków komunikacji, twarz stanowi źródło informacji o szczególnym znaczeniu społecznym. Niemniej jednak, wpływ zaindukowanego afektu na proces uwagowego opracowania twarzy o neutralnej ekspresji, a konkretnie przetworzenia zawartych w niej wskazówek, istotnych z perspektywy realizowanego zadania (przykładowo kierunku spojrzenia), jest nieznany. Problem ten leży u podstaw prezentowanego tutaj dwustopniowego eksperymentu.W pierwszej części osoby badane brały udział w zaprojektowanej grze ekonomicznej. Jej celem było zaindukowanie w nich emocji skierowanych do występujących w złożonej sytuacji społecznej partnerów, symulowanych przez odpowiednie algorytmy komputerowe. W drugiej części badani wykonywali zadanie uwagowe opierające się na paradygmacie Posnera, w którym wykorzystano wizerunki osób występujących w grze. Podczas zadania uwagowego rejestrowano sygnał EEG oraz szybkość i poprawność reakcji. Wskaźniki behawioralne oraz elektofizjologiczne (potencjały związane ze zdarzeniem) poddano analizie w celu wyznaczenia wpływu zaindukowanych w czasie gry emocji na wykonanie zadania uwagowego.Wyniki eksperymentu sugerują, że gra okazała się skuteczną metodą indukowania emocji. Amplituda komponentów N170, P3 i LPP zarejestrowanych w odpowiedzi na twarze, których dotyczyła procedura indukowania emocji, różniły się od tych, które zarejestrowano w odpowiedzi na twarze neutralne. Pomimo różnic w korelatach elektrofizjologicznych, efekt manipulacji emocjonalnej nie ujawnił się we wskaźnikach behawioralnych. Uzyskane wyniki zostały omówione w nawiązaniu do teorii ograniczonych zasobów uwagowych oraz na tle wyników dotychczasowych badań nad mózgowymi potencjałami związanymi z bodźcami emocjonalnymi. Zasugerowano możliwe udoskonalenia zaproponowanego schematu eksperymentalnego i sugestie dla dalszych badań oraz omówiono wkład prezentowanego eksperymentu w interdyscyplinarne podejście do badań nad emocjami.Human interaction in social environments requires the ability to display and detect intentions and a variety of other mental states. Particularly the face, among other nonverbal means of communication, is of great social importance. One important question concerns the influence of emotions that are associated with interaction partners’ faces on processing their facial cues. In this research, a two-stage study was conducted to address this question.In the first stage the participants played an economical exchange game. It was designed to induce in them emotions towards their game partners, simulated by computer algorithms. In the second stage the participants were asked to perform a modified Posner task (gaze-cuing task), in which pictures of their game partners were used. During this task, EEG signal as well as reaction times and correctness were registered. Both the behavioural and electrophysiological (event related potentials) measures were subjects to analyses targeted to investigate the influence of the induced with the game emotions on the attentional task performance.The obtained results suggest that the proposed game design is relevant for emotion elicitation, as N170, P3 and LPP components revealed significant differences for processing faces associated with positive, negative and neutral affects. Behavioural measures, however, did not reveal any significant effects of this manipulation. These results were confronted with theories of limited attentional resources, staying in line with the previous literature on emotion-triggered ERPs. Suggestions for further research, including improvements of the proposed game design as well as the present study’s contribution to interdisciplinary approaches to emotional assessment research are discussed